Remco Baten MBA is commercieel directeur bij Zicht, risico- en verzekeringsadviseurs (onderdeel van Nationale-Nederlanden)
“Als je snel wilt gaan, moet je alleen lopen. Maar als je (echt) ver wilt komen, moet je samen lopen !”
Wanneer leidinggevenden het over leren en ontwikkelen hebben, gaat het meestal over hun medewerkers. Maar wat betekent leren voor henzelf? In hoeverre staan zij ‘in de leerstand’? Wat nodigt hen daartoe uit, en wat juist niet? Met Remco Baten, commercieel directeur bij Zicht, praat ik over zijn ‘leerstand’.
Wat zijn situaties in jouw werk, waarop ‘de leerstand’ bij jouzelf aangewakkerd wordt?
Remco: “Er zijn soms van die momenten waarop je signaleert dat er iets niet goed zit in wat we aan het doen zijn, of dat je net ‘dat stukje extra mist’. Dan merk ik, vanuit mijn ‘onderbuikgevoel’, dat wat we op dat moment doen eigenlijk net niet past bij wat de wereld om ons heen vraagt. Of er valt me iets op in de terugkoppelingsinformatie, zoals financiële cijfers, wat me aan het denken zet. Zijn we wel met het goede bezig? Is de gekozen richting juist?
Wat ik dan meestal doe is: ik verdiep me er verder in, door er meer over te lezen, te kijken wat onze concurrenten of juist bedrijven uit een totaal andere branche doen, of tevredenheidsrapportages van klanten erbij te halen. Ik ga vervolgens vaak alles op een whiteboard uittekenen. Dat helpt mijzelf om overzicht te krijgen en bovendien kan ik er met zo’n schets over in gesprek gaan met mijn team. Want dat is natuurlijk het belangrijkste, dat je de situatie bespreekbaar maakt met elkaar: wat is je opgevallen? Wat betekent dat voor ons? Het is te gemakkelijk om te zeggen: ach, dat komt omdat die klant altijd weer wat extra’s wil! Maar het mooie is, er zijn altijd teamleden die het herkennen en die ook vinden dat we er iets mee moeten. Samen stropen we dan de mouwen op voor een betere richting of oplossing.
Ik heb dat ook geleerd in mijn MBA-opleiding, vanuit de principes van action learning. Je komt soms hardnekkige patronen of opvattingen in je organisatie tegen, waardoor vergelijkbare problemen steeds weer terugkomen. Daar zit iets onder wat hardnekkiger is. Dan kun je niet zeggen: o, ik zie het al, het moet zo! Nee, dan moet je juist samen al je kennis en inzichten uitwisselen, elkaar diepgaande vragen stellen en zo gaande de rit tot iets nieuws komen. Ik vind dat leuk! Maar daar moet je natuurlijk ook wel voor open willen staan en een beetje risico durven nemen… Eens iets anders uitproberen en kijken wat er dan gebeurt, in plaats van elke mogelijke fout proberen te voorkomen.
Nu is dat vanuit een leidinggevende rol niet altijd even makkelijk. Andere mensen kijken naar jou, verwachten soms dat je alles weet of dat jij de richting aangeeft waarheen we gaan. En natuurlijk vinden ze altijd iets van jou als leidinggevende; je weet het, maar het voelt soms ook wel even eenzaam. Ik weet zeker dat niet iedereen mij hier altijd aardig vindt. Ik leerde ooit van een leidinggevende: als je snel wilt gaan, moet je alleen lopen. Maar als je (echt) ver wilt komen, moet je samen lopen 😊!
Ik heb ook geleerd te accepteren dat niet elke dag een topdag is. Dat ik gewoon moet kunnen toegeven aan mezelf: dit was even geen leuk gesprek. Als alles voortdurend 100% een 10 moet zijn, dan ben je uiteindelijk toch permanent teleurgesteld? Wel moet je altijd kritisch blijven kijken naar je eigen aandeel in een kwestie en wat je eventueel anders zou moeten doen. Juist van doorleefde ervaringen leer je het meest!”
Er zijn voor jou dus veel leerrijke momenten. Maar nodigt jouw werk je juist ook wel eens helemaal niet uit om te blijven leren?
Remco: “Natuurlijk! Want ook in managementtaken zit veel routine en soms saai werk. Denk aan bepaalde overleggen, waar je niet helemaal je ei kwijt kan! Maar niet getreurd hoor, ik zorg er wel zelf voor dat ik meer dan voldoende uitgedaagd wordt. Gelukkig heb ik daar veel bewegingsruimte en vrijheid voor. Als ik de hele dag op kantoor achter m’n doppendoos zit, dan haak ik snel af… Daar haal ik te weinig nieuws uit. Ik heb gesprekken met mensen nodig, regelmatig naar buiten gaan, nieuwe prikkels naar binnen halen en nieuwe dingen verzinnen, in de auto een podcast luisteren, dat soort dingen. Maar ook het praten met mensen buiten de eigen sector; waar zijn die mee bezig? Hebben die dezelfde vraagstukken als jij en hoe gaan zij daar mee om? Die externe impulsen heb je – als leidinggevende én als bedrijf – nodig om scherp te blijven. Gelukkig is mijn energieniveau erg hoog, daar worden ze ook wel eens gek van in mijn omgeving.
In het commerciële bedrijfsleven probeer je zoveel mogelijk schaarse middelen en tijd zo optimaal mogelijk in te zetten. Scherp op de omzet! Scherp op de kosten! En dat met het continue streven naar een nog hogere klant- en medewerkerstevredenheid. Zij samen maken het verschil!
Het gevaar is echter dat je – met elkaar – de tijd niet meer neemt voor goede reflectie; je doet gewoon wat je altijd doet. Terwijl ik denk dat in iedere medewerker de drive zit om af en toe iets nieuws te willen leren. De vraag is dus: wakkeren wij dat vlammetje wel genoeg aan? Wat is belangrijk en betekenisvol voor iemand? Dat is immers meer dan alleen ‘hard werken’….
Gelukkig zijn we hier de afgelopen jaren meer oog voor gaan krijgen. Dan leer je ook dat het in kleine dingen kan zitten. Als voorbeeld een collega die met dat kleine verbetervoorstel voorbij komt, dat ons dagelijks werk leuker maakt of waardoor onze klanten nog blijer worden. Dat maakt het zo leuk!”
Wat leer je van nieuwe (jongere) medewerkers?
Remco: “We hebben hier inderdaad steeds meer jonge collega’s. Ik vind het mooi als ze naar me toe komen en zeggen: ‘Remco, ik werk hier nu een aantal weken en ik vraag me af: waarom doe je dit eigenlijk zus of zo?’ Ze stellen mijn opvattingen regelmatig flink op de proef. Niet alleen werkinhoudelijk, maar ook wat betreft zaken als flexibel werken en de balans privé-zakelijk. Veel jongeren maken gewoon andere keuzes dan zoals ik ze zelf vroeger maakte. Er was bijvoorbeeld een medewerker die in haar sollicitatiegesprek benoemde dat ze in ieder geval ook wel één ‘chill-dag’ per week wilde. De eerste reactie die bij mij naar boven kwam was: hoe kom je erbij, je hebt nog nooit gewerkt en nu wil je bij jouw eerste baan gelijk al één dag per week vrij! Ik ben natuurlijk zelf opgevoed met: doe je best, werk vijf dagen en zorg voor een vast contact bij een goede werkgever.
Maar ik heb inmiddels geleerd dat ik niet alleen ‘mijn eigen waarheid’ moet naleven; voor een andere is vaak net zoveel te zeggen. Misschien kan ik hier namelijk nog wel wat van leren!”
Meer lezen over wat leidinggevenden in de leerstand houdt (en wat juist niet)?